ورق دریایی چیست؟ انواع و مزایای آن

ورق دریایی از دسته پلیت های بسیار پر کاربرد در صنایع مختلف از جمله کشتی سازی و ... دارد. این شیت ها از جنس های متختلفی تولید می شوند و پوشش های مختلفی که در برابر شرایط آب اقیانوس و دریا مقاوم هستند نیز برای آن ها در نظر گرفته می شود. با توجه مقاومت بالای این محصولات در برابر آب شور دریا از آن ها برای ساخت موج شکن ها، بنادر دریایی و تاسیسات دریایی استفاده می شود. در این مقاله از آهن با من می خواهیم به سوالاتی از قبیل ورق دریایی چیست؟ انواع آن کدام اند و چه ویژگی هایی دارند پاسخ دهیم و خواص آن ها را بررسی کنیم. با ما همراه باشید.

ورق دریایی چیست؟

ورق دریایی چیست؟ ورق دریایی از دسته محصولات فولادی به حساب می آید. این محصولات از دسته پلیت های آلیاژی هستند که در بدنه، عرشه و کف انواع کشتی ها و به طور کلی شناور های دریایی مورد استفاده قرار می گیرند. و انواع مختلفی دارند. از مهم ترین گرید های این محصول می توان به ورق دریایی A36 اشاره کرد. این محصولات با استفاده از فرآیند نورد گرم تولید می شوند. این محصول خصوصیات ویژه ای دارد که آن ها را در برابر آب شور دریا مقاوم می کند به همین خاطر از بهترین انتخاب ها برای استفاده در صنایع دریایی به حساب می آیند و دلیل نام آن ها نیز همین موضوع می باشد. از دیگر ویژگی های آن ها نیز می توان به جوش پذیری و استحکام بالای آن ها اشاره کرد.

انواع ورق دریایی

همانطور که اشاره کردیم این محصولات دارای انواع مختلفی هستند که هر کدام دارای ترکیب شیمیایی و ویژگی های مخصوص به خود هستند در لیست زیر می توانید مهم ترین آن ها را مشاهده کنید:

• ورق دریایی A36
• ورق دریایی A283
• GL-A
• LR-A

در ادامه به توضیح و بررسی هر کدام از این پلیت ها پرداخته ایم.

ورق دریایی A36

ورق دریایی A36، از دسته شیت های فولادی کم کربن می باشد که محتوای کربن آن این اجازه را می دهد تا به راحتی رو آن ها عملیات های مختلف صنعتی مانند شکل دهی، ماشین کاری و جوشکاری صورت گیرد. در ترکیب شیمیایی این محصول علاوه بر کربن و آهن عناصر آلیاژی دیگری همچون منگنز، گوگرد، فسفر و سیلیکن وجود دارند تا خواص فیزیکی و مکانیکی مطلوب آن ها فراهم شود.

این محصول در دسته شیت های گرم قرار می گیرد و ویژگی و کاربرد اصلی آن ها در صنایع دریایی و کشتی سازی می باشد چون نسبت به آب شور دریا مقاومت بالایی دارند از این رو با نام دریایی نیز معروف هستند.

ترکیب شیمیایی و مشخصات

این محصول از دسته شیت های دریایی محسوب می شود. با توجه به ترکیب شیمیایی آن مقاومت قابل توجه ای در برابر آب شور دریا دارند. از این رو این محصول یکی از مرسوم ترین و پر استفاده ترین شیت ها در صنایع دریایی و کشتی سازی کشور ما می باشد. در جدول زیر نیز می توانید مهم ترین خواص فزیکی مکانیکی این کالا را مشاهده کنید:

استاندارد ساخت

این محصول بر اساس دو مدل استاندارد به نام های GL-A و LR-A ساخته می شود. و کارخانه ها و برند های مختلفی در داخل و خارج از کشور این محصول را تولید می کنند و همانطور که می دانید قیمت هر کدام از آن ها با هم متفاوت است.

وزن

این کالا دارای مقاومت فشاری 200 گیگا پاسکال بوده و همچنین دارای استحکام کششی 500 مگا پاسکال و استحکام تسلیم 250 مگا پاسکال می باشد با توجه به چگالی 7.8 گرم بر سانتی متر مکعبی این محصول، وزن آن را می توان با استفاده از فرمول زیر محاسبه کرد:

وزن = صخامت * عرض * طول * 1000/7.8

همچنین میزان تغییر طول این شیت برای ضخامت 200 میلی متر حدود 20 درصد و برای ضخامت 50 میلی متر در حدود 23 درصد می باشد.

روش تولید

این کالا را با استفاده از کوره های ذوب القایی و الکتریکی و یا روش اکسیژن پایه تولید می کنند. پس از اینکه مواد در کوره ذوب و به خوبی با هم ترکیب شدند با استفاده از فرآیند نورد گرم متریال را به اندازه و ضخامت مطلوب در می آورند و پس از پایان یافتن این مرحله در صورت لزوم برای آبکاری و پوشش دهی آماده می شوند.

ورق دریایی GL-A

این محصول بیشترین کیفیت را از بین تنوع های دیگر ارائه می کند. با توجه به اینکه مقاومت کششی این شیت بین 400 الی 520 مگاپاسکال بوده و استحکام تسلیم 235 مگاپاسکالی دارد از کیفیت و عملکرد بسیار خوبی برخوردار بوده و از مهم ترین ویژگی های این محصول می توان به مقاومت چشمگیر آن در برابر خوردگی توسط آب شور و مواد شیمیایی اشاره کرد.

ورق دریایی LR-A

این پلیت ها به دسته های مختلفی تقسیم بندی می شوند. این انواع LR، LR AH40، AH32 و AH36 نام گذاری شده اند. به طور کلی استحکام تسلیم و کششی این محصول بسیار مشابه GL-A می باشد. از ویژگی های آن ها می توان به خواص جوش پذیری و برش کاری بالای آن ها اشاره کرد.

ورق دریایی A283

ورق دریایی A283، طبق نام گذاری متریال آن بر اساس استاندارد ASTM آلیاژی از آهن و کربن است که در دسته فولاد های کربنی قرار گرفته و در کشورمان آن را به عنوان شیت مخزنی نیز می شناسند. این محصول همانطور که اشاره کردیم یک نوع فولاد کربنی محسوب می شود که دارای استحکام کششی متوسطی است که این شیت فولادی را با استفاده از فرآیند نورد گرم و به وسیله غلطک هایی تحت فشار قرار داده و تولید می کنند. این کالا دارای قابلیت خمش و جوشپذیری مطلوبی است و عمدتا در تولید و ساخت مخازن و دیگ های بخار تحت فشار و دمای کم استفاده می شود.

مشخصات فنی

خواص مکانیکی گرید های مختلف ورق A283 را در جداول زیر مشاهده می کنید. قبل از بررسی این مشخصات پارامترهای ذکر شده را نیز به طور خلاصه شرح داده ایم تا در صورت تمایل اندکی با آن ها آشنا باشید.

Grade A:

استحکام کششی: Tensile Strength به مقدار بیشترین تنشی که یک ماده می تواند حین کشیده شدن از طرفین تا لحظه گلویی شدن مقطعش تحمل کنند می گویند.

استحکام تسلیم: Yield Strength به مقدار بیشترین تنشی که یک ماده می تواند تا لحظه قبل از شروع تغییر شکل پلاستیک (تغییر فرم برگشت ناپذیر) تحمل کند می گویند. در واقع این اصطلاح بیشتر برای مواد شکل پذیر که قابلیت تغییر شکل دارند استفاده می شود.

ازدیاد طول در نقطه شکست: Elongation at Break point را به عنوان ویژگی یک متریال می شناسند و به معنی مقدار طولی از یک نمونه که می تواند تا لحظه شکست خود کشیده شود است.

مدول الاستیسیته یا مدول یانگ: Young’s modulus (E) خصوصیت یک ماده است که نشان دهنده میزان راحتی کشیدن و تغییر شکل دادن آن می باشد. و تعریف آن بر اساس نسبت مقدار تنش کششی به کرنش کششی می باشد.

ضریب پواسون: Poisson’s Ratio که به افتخار سیمون پواسون به این نام، نامیده شد، نسبت کرنش جانبی به کرنش محوری در یک ماده تحت بارگذاری محوری تعریف می شود. وقتی یک ماده در یک جهت خاص فشرده می شود، عمدتا تمایل دارد در دو جهت دیگر عمود بر جهت اول کشیده شود.

مدول برشی: Shear modulus که با نام مدول صلبیت (Modulus Of Rigidity) معیاری است که نسبت تنش برشی به کرنش برشی را اندازه گیری می کند. واحد این پارامتر پاسکال می باشد اما مقادیر آن معمولاً در مقیاس گیگاپاسکال (GPa) بیان می شوند.

Grade B:

Grade C:

Grade D:

مهم ترین کارخانه های تولید کننده ورق دریایی

این محصولات معمولا به دو دسته وارداتی و تولید داخلی تقسیم می شوند. بنابراین می توان گفت که برخی از این محصولات در بازار به صورت وارداتی بوده و برخی نیز توسط کارخانه های داخل کشور تولید شده اند. لیست کارخانه های مهم تولید کننده این نوع پلیت به شرح زیر است:

• اکسین خوزستان
• فولاد مبارکه اصفهان
• دانکوک کره
• هیوندای کره
• اورال استیل روسیه
• دوفرکو بلژیک
• ایلیچ اوکراین